لهستان تا پیش از سال ۱۹۹۹ میلادی برای سال‌ها تحت سلطه کمونیسم بود. در این کشور همچون دیگر کشورهایی که حکومت کمونیستی داشتند، سانسور و خفقان بیداد می‌کرد و نگارش تاریخ واقعی، میسر نبود. پژوهشگران و تاریخ‌نگاران باید رویدادها را کاملا مطابق خواست حاکمیت می‌نوشتند. به طور کلی هیچ کتاب و نشریه‌ای منتشر نمی‌شد، مگر این‌که تن به سانسور دهد.
آدولف یوژوِنکو، مورخ لهستانی، در سال ۱۹۸۷ مقاله «شناخت حقیقت تاریخی حق مسلم ما ست» را برای مجله Res Publica نوشت. مقامات اجازه انتشار مجله را داده بودند؛ مشروط بر این‌که سانسور را بپذیرد. سرنوشت این مقاله از پیش روشن بود و اجازه انتشار نیافت؛ اما نهایتا در غرب منتشر شد.
یوژونکو از اهمیت روایت بدون سانسور تاریخ گفت و این‌که پژوهش‌ها و روایت‌های دروغین چطور صورت واقعی رخدادها را به فراموشی می‌سپارد، اگرچه علاقه‌مندان به تاریخ همچنان در پی منابع معتبر هستند.
یوژونکو ضمن مذمت سرسپردگی بعضی تاریخ‌نگاران به حکومت و سانسور گفت: «آن دسته از نظام‌های حکومتی که بر اساس یک مکتب شکل گرفته باشند به مورخان اجازه نمی‌دهند تصویر کاملی از تاریخ عرضه کنند. این‌گونه نظام‌ها گرایشی به دیدن واقعیت‌ها به آن شکل که هستند ندارند؛ آن‌ها واقعیات را آن‌گونه که در تخیل بنیانگذار مکتب متصور است می‌بینند.»
«شناخت حقیقت تاریخی حق مسلم ما‌ست» را با ترجمه آموزشکده توانا به زبان فارسی، رایگان دانلود کنید و بخوانید!